U sao bào là gì? Các công bố khoa học về U sao bào

Glioma thường kháng lại việc kích thích chết tế bào theo con đường apoptosis do sự phát triển của các cơ chế sinh tồn trong quá trình biến đổi ác tính của tế bào sao. Đặc biệt, biểu hiện quá mức của các thành viên họ Bcl-2 can thiệp vào quá trình khởi động apoptosis do các tác nhân gây tổn thương DNA (ví dụ: cisplatin) hoặc các ligand gây chết hoà tan (ví dụ: TRAIL). Sử dụng các dòng nuôi cấy số lượng thấp của tế bào glioma, chúng tôi đã chứng minh rằng virus parvovirus H-1 có khả năng gây chết ở các tế bào kháng TRAIL, cisplatin, hoặc cả hai, ngay cả khi Bcl-2 được biểu hiện quá mức. Parvovirus H-1 gây chết tế bào thông qua cả việc tích lũy các cathepsin B và L trong bào tương của các tế bào bị nhiễm và việc giảm mức độ của cystatin B và C, hai chất ức chế cathepsin. Việc suy giảm của bất kỳ tác động nào trong hai tác động này bảo vệ tế bào glioma khỏi hiệu ứng tiêu diệt virus. Trong tế bào sao người bình thường, parvovirus H-1 không thể kích thích cơ chế giết chết. Trong cơ thể sống, sự nhiễm parvovirus H-1 vào tế bào glioma chuột được cấy trong não động vật thụ nhận cũng kích hoạt cathepsin B. Báo cáo này lần đầu tiên xác định các chất năng của tế bào chịu trách nhiệm cho hoạt động giết chết của parvovirus H-1 đối với tế bào não ác tính và mở ra một hướng điều trị tránh khỏi sự kháng cự thường xuyên của chúng đối với các chất gây chết khác.

TÓM TẮTMục tiêu: Nghiên cứu giá trị cộng hưởng từ phổ và tưới máu trong chẩn đoán phân bậc u sao bào.Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, hồi cứu và tiến cứu, khảo sát cộng hưởng từ phổ và tưới máu trước phẫu thuật ở 27 bệnh nhân có kết quả mô bệnh học là u sao bào từ 01/2016 đến 07/2018 tại bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Đánh giá liên quan giữa bậc của u sao bào trên giải phẫu bệnh với nồng độ, tỉ lệ các chất chuyển hóa Cho, Cr, NAA, Cho/NAA, Cho/Cr, NAA/Cr và rCBV.Kết quả: Tỉ lệ Cho/NAA và Cho/Cr tại vùng u của nhóm u bậc cao và nhóm u bậc thấp khác biệt có ý nghĩa thống kê (p<0,05). Tỉ lệ Cho/NAA có giá trị trong chẩn đoán phân bậc u sao bào. Tại điểm cắt Cho/NAA là 2,22 CHT phổ có độ nhạy 95%, độ đặc hiệu 100%, giá trị tiên đoán dương 100%, giá trị tiên đoán âm 80% trong chẩn đoán phân bậc u sao bào. Chỉ số rCBV có giá trị trong chẩn đoán phân bậc u sao bào với giá trị trung bình của rCBV của nhóm u bậc cao cao hơn có ý nghĩathống kê so với nhóm u bậc thấp. Tại điểm cắt rCBV là 2,55 CHT tưới máu có độ nhạy 81%, độ đặc hiệu 100%, giá trị tiên đoán dương tính 100%, giá trị tiên đoán âm tính 50% trong chẩn đoán phân bậc u sao bào.Kết luận: Cộng hưởng từ phổ và tưới máu có giá trị trong chẩn đoán phân bậc u sao bào.

Mặc dù đã có rất nhiều hỗ trợ từ nhà nước và chính quyền địa phương để giảm bớt mức độ phụ thuộc vào tài nguyên rừng. Nhưng thực trạng về săn bắt động vật hoang dã làm thức ăn và bán lấy tiền để tăng thu nhập vẫn khá phổ biến ở các cộng đồng ở vùng sâu vùng xa của tỉnh Thừa Thiên Huế. Nghiên cứu này nhằm đánh giá hiện trạng và biến động trong săn bắt động vật hoang dã tại Khu Bảo tồn Sao la Thừa Thiên Huế. Nghiên cứu sử dụng kết hợp hoạt động phỏng vấn hộ gia đình, thảo luận nhóm, phỏng vấn chuyên gia, kế thừa kết quả điều tra giám sát đa dạng sinh học, dữ liệu từ hệ thống bẫy ảnh… để đánh giá đánh giá mức độ phụ thuộc vào tài nguyên rừng, sự thay đổi trong hoạt động săn bắt động vật hoang dã, mối tương quan giữa các khu vực giàu tài nguyên động vật hoang dã và hệ thống bẫy bắt động vật hoang dã của người dân địa phương các xã vùng đệm của Khu Bảo tồn Sao la Thừa Thiên Huế, ở 2 huyện Nam Đông và A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. Nghiên cứu chỉ ra mức độ phụ thuộc giảm dần đối với tài nguyên rừng của người dân địa phương, các khu vực họ thường đặt bẫy để săn bắt động vật hoang dã và sự thay đổi theo thời gian của tiến trình này. Nghiên cứu cũng chỉ ra được các khu vực cần ưu tiên trong hoạt động bảo vệ, quản lý tài nguyên động vật hoang dã, các vấn đề cần lưu tâm trong việc tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cộng đồng cũng như sự cần thiết phải có các mô hình phát triển sinh kế cho người dân địa phương nhằm giảm mức độ phụ thuộc vào tài nguyên rừng và khai thác động vật hoang dã. ABSTRACT Although there have been a lot of supports from the government and local authorities to reduce the dependency on forest resources, the fact of hunting wildlife for food and selling is still common in the remote and mountainous areas of Thua Thien Hue province. This study aimed to assess the current situation and fluctuations in hunting wildlife in Thua Thien Hue Sao la Nature Reserve. The study used household interviews, key informant interviews, group discussions, expert interviews, inheriting the results of biodiversity monitoring surveys, wildlife data from camera trap systems …, to assess changes in their hunting activities, and correlation between the area that is rich in wildlife and the system of wildlife trap of local people in the buffer zone of Thua Thien Hue Sao la Nature Reserve in Thua Thien Hue province. The result showed that forest dependency is reducing. There are certain areas that local people used to put the wildlife trap and changes in the process. The study also indicated the areas that need to be prioritized in the protection and management of wildlife resources. The measures such as raising the local people’s awareness and livelihood development models are recommended to reduce forest dependency and wildlife hunting.  

Mục tiêu: Xác định tỷ lệ các típ mô bệnh học u thần kinh đệm lan tỏa của não theo WHO 2007 và tìm mối liên quan giữa sự bộc lộ một số dấu ấn hóa mô miễn dịch với típ mô bệnh học và độ mô học. Vật liệu nghiên cứu: Bệnh phẩm, tiêu bản khối nến từ các trường hợp mổ u não tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức trong thời gian từ tháng 1/2015 đến tháng 1/2020. Phương pháp nghiên cứu: mô tả cắt ngang. Chẩn đoán, phân loại và phân độ u não dựa theo phân loại của tổ chức y tế thế giới 2007. Phân tích đặc điểm phân bố về giới, tuổi. Hình ảnh mô bệnh học, độ ác tính của u não đánh giá theo thang độ ác tính. Khảo sát một số yếu tố hóa mô miễn dịch trong u não và mối liên quan đến độ ác tính như: IDH1, Ki67 và P53. Kết quả: Có 216 bệnh nhân từ 20-79 tuổi, nhóm 30 - 40 tuổi chiếm 25,5%, nam/nữ =1,16/1. Ba nhóm UTKĐLT của não thường gặp là: UNBTKĐ (38%), USB giảm biệt hóa (14,3%) và UTBTKĐ ít nhánh giảm biệt hóa (13,4%). Gặp nhiều nhất là độ 4 chiếm 38%. U thần kinh đệm lan tỏa độ 3 chiếm 35,6%, xếp thứ hai. U TKĐ lan tỏa độ 2 chiếm tỷ lệ ít nhất là 26,4%. Tỷ lệ bộc lộ Ki67 với u sao bào lan tỏa độ 2 là: 3,8±1,57, độ 3 là: 14,6±6,01 và độ 4 là: 32,4±12,90. Tỷ lệ bộc lộ IDH1 với u TKĐ độ 2 là cao nhất chiếm 89,5%. Tỷ lệ bộc lộ IDH1 với u TKĐ độ 4 là thấp nhất chiếm 31,7%. Tình trạng bộc lộ dấu ấn P53 của U nguyên bào thần kinh đệm là cao nhất 81,7%. Tình trạng bộc lộ dấu ấn P53 của u TKĐ lan tỏa độ 2 là thấp nhất chiếm 54,4%. Kết luận: UTKDLT gặp ở cả 2 giới, tỷ lệ nam/nữ =1.16/1, độ tuổi gặp nhiều nhất 30-40. Ba nhóm u não chính thường gặp là: UNBTKĐ, USB giảm biệt hóa và UTBTKĐ ít nhánh giảm biệt hóa. Độ mô học chiếm tỷ lệ cao nhất là độ 4 với 38%. Tỷ lệ bộc lộ dấu ấn IDH1 gặp nhiều nhất ở độ 2 với 89,5%. Tỷ lệ bộc lộ dấu ấn P53 gặp nhiều nhất ở độ 4 với 81,7%. Tỷ lệ bộc lộ Ki67 với u sao bào lan tỏa độ 2 là: 3,8±1,57, độ 3 là: 14,6±6,01 và độ 4 là: 32,4±12,90

Bài báo trình bày công trình nghiên cứu về họ Cau (Arecaceae) tại Khu Bảo tồn Sao la, tỉnh Thừa Thiên Huế, trong khuôn khổ hợp tác giữa Viện Điều tra, Quy hoạch rừng với Vườn Thực vật New York từ năm 2008 đến nay. Mục tiêu của chương trình này là nhằm đánh giá một cách hệ thống họ Cau tại các vùng phân bố trọng điểm của chúng, trong đó tập trung ở các khu rừng đặc dụng ở Việt Nam. Phương pháp khảo sát thực địa chủ yếu sử dụng theo tuyến qua các kiểu rừng trong khu vực, trong khi nghiên cứu trong phòng dùng phương pháp chính là mô tả và so sánh. Kết quả nghiên cứu đã phát hiện được 23 loài thuộc 10 chi thực vật trong họ Cau, chiếm 23% tổng số loài bản địa của họ này ở Việt Nam. Đây là lần đầu tiên các loài thực vật họ Cau được đánh giá một cách hệ thống cho Khu Bảo tồn Sao la, Thừa Thiên Huế. Trong số đó có 6 loài đặc hữu của Trường Sơn và 2 loài đặc hữu Nam Trung Hoa - Bắc Việt Nam. Trong 6 loài đặc hữu Trường Sơn, có mặt của 4 loài mới đã được công bố trong chương trình nghiên cứu họ Cau ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cũng đã cho thấy thực vật họ Cau đóng vai trò quan trọng, chúng chiếm một số lượng cá thể lớn của thực vật hạ tầng và dây leo trong trong cấu trúc rừng tự nhiên ở Khu Bảo tồn Sao La, Thừa Thiên Huế. Nhiều loài có giá trị sử dụng và giá trị tiềm năng về mặt tài nguyên rừng. Nghiên cứu cũng khuyến nghị một số giải pháp nhằm bảo tồn và phát triển các loài thực vật họ Cau trong khu vực nghiên cứu. ABSTRACTThis article presents the results of studies on Palm (Arecaceae) in Sao la, Thua Thien Hue Conservation Area, under the collaborative program between New York Botanic Garden (USA) and Forest Inventory and Planning Institute (Vietnam) from 2008 up to now. The objective of the program is to systematically assess the Palms in their key distributed areas, concentrating on Palms in Protected Areas in Vietnam. Transect lines through many forest types are the main method used for field survey, and description and comparison are the main methods used for the indoor study. There are 23 species recorded in Sao la, Thua Thien Hue Conservation Area belonging to 10 genera, about 23% of the total native species of palm in Vietnam. Among of them, 6 species are endemic to Central Annamite and 2 species are endemic to South China and North Vietnam. Four of 6 endemic species described as new species to science by Arecaceae studies in Vietnam are also recorded in Sao la Conservation Area. The results of study show that the palms are important plants with a large number of timber storeys, under storeys and climbing plants in the natural forest structure in Sao la, Thua Thien Hue Conservation Area. Many species are high values or potential values as forest resources.

Họ Na (Annonaceae) là một họ lớn, phân bố chủ yếu ở vùng núi thấp nhiệt đới và cận nhiệt đới. Kết quả điều tra, thu thập mẫu trên 21 tuyến điều tra ở Khu bảo tồn (KBT) Sao La, tỉnh thừa Thiên Huế từ tháng 12/2021 - 12/2022 đã xác định được 35 loài thuộc 13 chi, trong đó có 1 chi và 9 loài bổ sung cho Danh lục thực vật KBT Sao La năm 2018. Chi đa dạng nhất ở khu vực nghiên cứu đó là chi Goniothalamus với 9 loài. Các loài thuộc họ Na ở khu vực nghiên cứu có các giá trị sử dụng khác nhau, có 28 loài cho tinh dầu, 16 loài làm thuốc, 5 loài làm cảnh, 5 loài lấy gỗ, 2 loài cho quả ăn được và 4 loài chưa biết. Hầu hết kiểu sinh cảnh phát hiện và ghi nhận các loài thuộc họ Na ở khu vực nghiên cứu là rừng thứ sinh với 32 loài, trảng cây bụi, ven rừng với 20 loài, rừng nguyên sinh với 12 loài và ven suối với 8 loài. Họ Na ở KBT Sao La có 3 yếu tố địa lý chính, yếu tố cổ nhiệt đới chiếm 14,29%, yếu tố nhiệt đới châu Á chiếm 51,43% và yếu tố Đặc hữu Việt Nam chiếm 34,28%.

Mặc dù ngày nay với sự hỗ trợ của nội soi, cắt lớp vi tính, việc khám và phát hiện viêm xương chũm cấp (VXCC), nhất là ở trẻ em, vẫn còn hạn chế. Vì vậy, tỷ lệ biến chứng vẫn còn cao. Mục tiêu: (1) Mô tả hình thái lâm sàng, nội soi và cắt lớp vi tính (CLVT) của viêm xương chũm cấp trẻ em. (2) Đánh giá hiệu quả của phẫu thuật khoét xương chũm và đặt ống thông khí (OTK) sào bào xuyên ống tai. Đối tượng và phương pháp: (1) 34 bệnh nhi VXCC được khám bằng nội soi và CLVT.(2) Đánh giá kết kỹ thuật khoét xương chũm đặt OTK sào bào xuyên ống tai. Kết quả: triệu chứng cơ năng hay gặp nhất là rối loạn tiêu hóa; sập thành sau ống ống tai, chảy tai kéo dài sau đặt ống thông khí (OTK) màng nhĩ là các triệu chứng hay gặp nhất trên nội soi tai, hình ảnh cắt lớp vi tính (CLVT) xương thái dương cho thấy hình ảnh hủy các vách thông bào chũm và nhóm thông bào thái dương mỏm tiếp phát triển mạnh. Với kỹ thuật khoét xương chũm và đặt OTK sào bào đường xuyên ống tai 40/44 (91%) tai khô sau phẫu thuật 4 tuần và 44/44 (100%) tai khô sau 6 tháng. Kết luận: (1)Khám lâm sàng kết hợp với nội soi tai và CLVT xương thái dương là 3 yếu tố căn bản đảm bảo không bỏ sót VXCC. (2) Đặt OTK sào bào ngoài việc giúp dẫn lưu dịch tiết, thông khí cho hốc mổ chũm còn có tác dụng theo dõi kết quả điều trị. (3) Với kết quả 44/44 (100%) khô tai, kỹ thuật khoét xương chũm đặt OTK sào bào xuyên ống tai là kỹ thuật hiệu quả trong điều trị VXCC trẻ em, có khả năng triển khai ứng dụng rộng rãi. (4) Nạo V.A và kiểm soát các yếu tố môi trường là điều trị hộ trợ đảm bảo tính ổn định và hiệu quả của điều trị.

TÓM TẮT Chi Sa nhân (Amomum) là một trong những chi lớn nhất của họ Gừng (Zingiberaceae). Kết quả điều tra, thu mẫu các loài thuộc chi Sa nhân trên 24 tuyến điều tra ở Khu bảo tồn (KBT) Sao La, tỉnh Thừa Thiên Huế đã xác định và định danh được 9 loài, bổ sung 4 loài cho danh lục thực vật Khu bảo tồn Sao La. Đặc điểm hình thái chính dễ nhận diện của các loài thuộc chi Sa nhân gồm cụm hoa mọc từ thân rễ, quả có cạnh hoặc gai nhỏ. KBT Sao La là một trong 3 khu rừng đặc dụng ở tỉnh Thừa Thiên Huế có tính đa dạng các loài thuộc chi Sa nhân cao nhất với 9 loài. Các loài Sa nhân tại khu vực nghiên cứu có giá trị sử dụng đa dạng, trong đó: có 9 loài cho tinh dầu, 5 loài làm thuốc, 2 loài cho quả ăn được và 1 loài được sử dụng làm gia vị. Có 2 yếu tố địa lý chính trong phân bố các loài thuộc chi Sa nhân ở khu vực nghiên cứu, yếu tố nhiệt đới châu Á chiếm 60 % và yếu tố Đặc hữu Việt Nam chiếm 40 %.  Môi trường sống của các loài Sa nhân tại khu vực nghiên cứu chủ yếu ở ven suối và rừng thứ sinh chiếm 100%, tiếp đến là rừng nguyên sinh chiếm 60% và trảng cây bụi 40%.

Viêm tai giữa mạn tính là tình trạng viêm kéo dài trên ba tháng của tai giữa. Thuật ngữ viêm tai giữa mạn tính nguy hiểm dùng để gọi những trường hợp viêm tai giữa mạn tính có tổn thương ăn mòn xương và tổ chức xung quanh, có thể gây biến chứng nguy hiểm, không tự khỏi, không đáp ứng với điều trị nội khoa và chỉ định phẫu thuật gần như là phương pháp tuyệt đối. Trong đó, viêm tai giữa cholesteatoma là một trong những bệnh lý nguy hiểm của tai giữa có thể gây biến chứng nguy hiểm như liệt mặt, rò ống bán khuyên ngoài, điếc tiếp nhận.Phẫu thuật nội soi mở sào bào - thượng nhĩ kết hợp chỉnh hình tai giữa đạt hiệu quả cao để giải quyết bệnh tích này và dẫn lưu tốt sau phẫu thuật. Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng viêm tai giữa mạn tính có tổn thương xương con, và đánh giá kết quả phẫu thuật nội soi mở sào bào - thượng nhĩ kết hợp chỉnh hình tai giữa đường xuyên ống tai. Đối tượng nghiên cứu: 42 bệnh nhân phẫu thuật nội soi mở sào bào - thượng nhĩ kết hợp chỉnh hình tai giữa đường xuyên ống tai. Phương pháp nghiên cứu: Mổ tả từng trường hợp có can thiệp hồi cứu kết hợp với tiến cứu. Kết quả: Tuổi trung bình là 46,8 ± 14,9 tuổi, nữ gặp nhiều nam, ba triệu chứng hay gặp nhất là nghe kém, ù tai và chảy tai, viêm tai giữa cholesteatoma 47,6%, còn xẹp nhĩ 40,5%, ngưỡng nghe trung bình đường khí trước mổ 56,9 ± 11,5 dB và ABG trước mổ 39,5 ± 8,5 dB, hình ảnh cắt lớp vi tính có tổn thương toàn bộ thượng nhĩ 85,8%, tổn thương xương đe 77,8%, chỉnh hình tai giữa loại II là 83,3%, thu hẹp TB đường khí sau mổ là 20,1 ± 1,4 dB, ABG sau mổ là 13,5 ± 1,2 dB, khô tai sau phẫu thuật 3 tháng là 95,2%.Kết luận: Phẫu thuật nội soi mở sào bào - thượng nhĩ kết hợp chỉnh hình tai giữa đường xuyên ống tai là phẫu thuật hiệu quả tạo điều kiện cho hốc mổ chũm khô nhanh, bảo tồn sức nghe cho bệnh nhân trong điều trị viêm tai xương chũm mạn tính khu trú.

Bệnh xơ cứng củ là một hội chứng di truyền theo nhiễm sắc thể trội hiếm gặp, đặc trưng bởi những thay đổi ở da, hệ thần kinh trung ương và u mô thừa ở nhiều cơ quan có thể dẫn đến tử vong. Để chẩn đoán và theo dõi bệnh, cần có sự phối hợp nhiều chuyên khoa. Chúng tôi báo cáo một trường hợp bệnh nhân nữ 55 tuổi đến khám vì đau khớp háng trái kéo dài. Cắt lớp vi tính ghi nhận các nốt dưới màng não thất, đa u cơ mỡ mạch máu, lymphangioleiomyomatosis; thoả tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh xơ cứng củ dựa vào bộ tiêu chí năm 2018 của Hiệp hội đồng thuận quốc tế về bệnh xơ cứng củ.